بازدیدها: 218
- فرم در معماری چیست؟
- فرم و خلق فضافرم را میتوان زبان فضا دانست؛ چرا که آنچه را معماران در فضا میخواهند بیان کنند را با توجه به فرم بیان میکنند به همین دلیل فرم دارای اهمیت ویژهای در آفرینش فضا است. اهمیت فرم را میتوان در دوره معاصر جستوجو کرد یا به نوعی از زمان جدایی دو هنر نقاشی و مجسمهسازی از معماری، معماران برای ایجاد نوعی استقلال، به فرم اهمیت دادند، اما این مطلب گویای این نیست که فرم در معماری گذشته دارای اهمیت نبوده در واقع دنیای درونی و خاص هر فرد تا ابراز نگردیده از طرف مخاطبان مورد نقد قرار نمیگیرد که این ابراز را میتوان در معماری، تحت عنوان فرم بیان داشت که اتصالی درونی را بین ناظر و فضا به وجود میآورد در واقع میتوان فرم را زبانی یا واسطی برای انتقال مفهوم فضا به انسان بیان نمود که به عنوان ابزاری کار آمد در اختیار طراحان و معماران قرار دارد.
خصیصه اصلی هر معماری را میتوان تولید فضا برای زندگی تعریف نمود و مسلما درک هر فضا با توجه به تفکرات فرهنگی و اعتقادی هر منطقه، متفاوت است که در واقع این فضا ها را فرمهایی تشکیل میدهند که بتوان آنها را مکان نامید تا از طریق مکان به درک فضا نائل آیند. در واقع پیدایش فرم در معماری را میتوان در رابطه مستقیم فرهنگ و اعتقاد مردم دانست که تحت اشکال، جهت، رنگ و جنسیت خاصی تعریف میگردد که با کمک این چهار عامل، موفق به نمود فضا در بعد فیزیکی و کلید ورود به فرهنگی است که این فضا را تولید میکنند
فرم در معماری
۱-مفهوم فرم در هنر
اصطلاح يوناني Eidos داراي مفهوم نماي يک چيز و به معني آنچه که چيزي را بدان تشخيص مي دهيم، مي باشد؛ آنچه که به طور معمول شکل محسو س شخصيت يک شي را به واسطه نماي ديداري شي شامل مي شود. معني وسيع تر آن در بسط شخصيت و هويت ذاتي يک چيز نه صرفاً وجه ديداري آن – ادامه مي يابد. که اين به عنوان نوع و گونه اشياء شناخته مي شود.
۲-فرم و شکل
شکل دادن یعنی پردازش اشکال و این بدان معنی است که فرم به گونه ای انتخاب شود که با محتوا و ایده طرح تطابق داشته باشد. بر این اساس شکل پردازی صوری با توجه به فرم، وابسته عوامل گوناگون است. به عنوان مثال فرم یک گشودگی در یک دیوار بایستی تابع جنس و ساخت دیوار نیز باشد.
۳-مشخصات بصری فرم شكل دادن يعني پردازش اشكال و اين بدان معني است كه فرم به گونه اي انتخاب شود كه با محتوا و ايده طرح تطابق داشته باشد. بر اين اساس شكل پردازي صوري با توجه به فرم، وابسته عوامل گوناگون است. به عنوان مثال فرم يك گشودگي در يك ديوار بايستي تابع جنس و ساخت ديوار نيز باشد.
۳-۱ شکل اصلی صفت اصلي مشخص کننده فرم است ، شکل نتيجه ترکيب معين وجوه و يالهاي يک فرم است.
۳-۲ اجسام افلاطونی از امتداد يا دوران اشکال اصلي ، احجامي با فرم هاي متمايز منظم و بسادگي قابل تشخيص به وجود مي آيند. به اين فرم ها اجسام افلاطوني اطلاق مي شود. دايره ،کره و استوانه، مثلث، مخروط و هرم، مربع، مکعب را به وجود مي آورد .
۳-۳ اندازه ابعاد واقعي فرم ، طول ، عرض و عمق آن است . در حاليکه اين ابعاد تناسبات فرم را معين مي نمايند، مقياس فرم توسط نسبت اندازه آن به اندازه ساير فرم هاي موجود در محيطش تعيين مي شود.
۳-۴ رنگ پرده رنگ (۱)شدت و ارزش رنگي وجه يک فرم است. رنگ مشخص ترين صفتي است که يک فرم را از محيطش متمايز مي نمايد. همچنين رنگ در بار بصري فرم اثر دارد.
۳-۵ بافت مشخصات وجه يک فرم است ، بافت وجوه يک فرم ، بر قابل احساس بودن آنها و کيفيت انعکاس نورشان اثر دارد.
۳-۶ مکان محل قرارگيري فرم نسبت به محيط يا محدوده بصري اش مي باشد.
۳-۷ جهت وضعيت قرارگيري فرم است نسبت به سطح زمين ، نقاط پيرامون يا نسبت به فردي که به فرم نگاه مي کند.
۳-۸ تعادل بصری درجه سختي و پايداري يک فرم است ، تعادل بصري يک فرم بستگي به هندسه و جهت قرارگيري اش نسبت به سطح زمين و خط ديد ما دارد.
رابطه فرم ساختمان و اقلیم
سردي هوا باعث فشردگي فرم ساختمان و شدت زياد تابش آفتابباعث كشيدگي آن در جهت محور شرقي – غربي مي شود .پلان مربع بهترين فرم ساختمان محسوب مي شود . زيرا با وجودبيشترين حجم، كمترين سطح خارجي را دارد
فرم ساختمان در اقليم سرد
ساختمان فشرده و پلان آن مربع باشد. ساختمان هاي دو طبقه اي كهفرم انا شبيه به مكعب است، بهترين نوع ساختمان از نظر كنترلگرماي هواي داخلي در زمستان است.
فرم ساختمان دراقليم معتدل
گسترش پلان در طول محور شرقي-غربي لازم به نظر مي شرد. در اين مناطق مي توان از فرم هاي آزاد و حتي صليبي شكل استفاده كرد.
فرم ساختمان دراقليم گرم و خشك
مي تواند در طول محور شرقي-غربي گسترش يابد. ولي با توجه به شرايط تابستاني، ساختمان ها بايد فشرده و مكغبي شكل باشد. در هرصورت، با بريدن قسمتي از اين مكعب و پر كردن حفره ايجاد شده با ساير_(سايه ديوار، درخت، پيچك و چفته مو) و هواي خنك شده بهوسيله تبخير اب سطح چمن، برگ درختان، حوض و فواره مي توان فضاي نسبتا مناسبي در ساختمان ايجاد كند.